Coronavirüs, corona virüs ya da koronavirüs olarak da adlandırılan, 2020 yılına damgasını vurmuş ve çok sayıda insanı etkilemiş virüstür. Sanılanın aksine Coronavirüs, günümüzde ilk kez ortaya çıkmamıştı. 2019-nCov olarak isimlendirilmiş Coronavirüs, daha önce 1960 yıllarında ortaya çıkmış bir virüs çeşididir.
Ancak günümüzde Wuhan, Çin temelli olarak yeniden ortaya çıkması ve çok sayıda ülkeye taşınmasıyla on binlerce insanı etkisi altına almıştır. Geçmiş yıllarda dünyamızın mücadele ettiği SARS ve MERS virüsleriyle aynı grupta yer alan Coronavirüs, hastanın kişisel özelliklerine ve hastalık öyküsüne göre hafif ya da şiddetli seyredebilir.
Hayvanlar üzerinden insanlara taşındığı konusunda bilgilere sahip olduğumuz Coronavirüs, Çin başta olmak üzere İran, Güney Kore, İtalya, Fransa, Japonya, Tayland, Vietnam, Singapur gibi çok sayıda ülkede görülmektedir.
Coronavirüs Belirtileri Nelerdir?
Coronavirüs belirtileri, tipik soğuk algınlığı, şiddetli nezle gibi rahatsızlıklarla benzer belirtiler göstermektedir. Kuru öksürük, ateşli durumlar, halsizlik ve yorgunluk, boğazda ağrı, burun akıntısı, vücutta ağrılar, zatürre, solunum problemleri, nefes darlığı, ishal, bulantı, kusma, iştah kaybı gibi belirtilere sahip olan Coronavirüs, diğer rahatsızlıklardan farklı olarak spesifik bir belirtiye sahip değildir.
Eğer yukarıdaki belirtilere sahip olduğunuzu düşünüyorsanız ve yaşadığınız durum şiddetli yaşanıyorsa mutlaka doktorunuza başvurmalısınız.
Coronavirüs Nedenleri Nelerdir ve Nasıl Bulaşır?
Coronavirüs’ün Çin’in Wuhan kentine bir hayvan pazarı üzerinden çıktığı bilinmektedir. Hayvanlardan insanlara taşındığı bilinse dahi bu konuda çeşitli spekülasyonlar bulunmaktadır.
Coronavirüs, solunum yolu üzerinden bulaşabilen bir hastalıktır. Tıpkı standart gribal enfeksiyonlarda görüldüğü gibi, enfeksiyona sahip bir kimsenin hapşırık, öksürük gibi faaliyetleriyle Coronavirüs bulaşması ihtimali söz konusudur. Yalnızca solunum yolu üzerinden değil, temaslar üzerinden de Coronavirüs bulaşımı gerçekleşebilir. Enfekte olmuş ve enfeksiyona sahip noktalara temas edilmesi halinde, ellerin ağız ve göz gibi organlara değdirilmesi, Coronavirüs’ün taşınabilmesi için yeterli olacaktır.
Coronavirüs kuluçka dönemi hakkında net bir kanıya varılamamıştır. Dünya üzerinde 23 günlük kuluçka sürecine rastlansa da çoğunlukla 5-10 gün içerisinde belirtilerini göstermeye başlar.
Üst solunum yolu kökenli bir rahatsızlık ortaya çıkaran Coronavirüs, alt solunum yollarının da rahatsızlanmasıyla hastalara daha şiddetli durumlar yaşatabilir.
Coronavirüs’ten Korunmanın Yolları Nelerdir?
Coronavirüs’ten korunmak için öncelikle temel temizlik kurallarına dikkat edilmesi gerekmektedir. Bu uygulamalara ek olarak standart grip döneminde yapılabilecek yöntemlere başvurulabilir. Normal zamanda çok önemli görülmeyen ve göz ardı edilen temel temizlik kuralları, aslında sizi çeşitli hastalıklardan koruyacak yöntemleri içermektedir.
Özellikle el hijyenine büyük önem verilmesi gerekmektedir. Ellerinizi daima temiz tutmalısınız, bu yalnızca Coronavirüs’ten korunmak için değil, çok sayıda rahatsızlığa karşı sizi koruyacaktır. Ellerinizi yeterince temizlemeden yüzünüze temas ettirmemelisiniz. Ellerinizi en az 20-30 saniye boyunca etkili sabunlarla yıkamalısınız. Ellerinizi yıkarken parmaklarınızın arasını ve tırnaklarınızı göz ardı etmemelisiniz. Ellerinizi yıkayabilecek pozisyonda değilseniz, alkol bazlı dezenfektanlar kullanmalısınız. Eğer bunlara da ulaşımınız söz konusu değilse, kolonya ile ellerinizi düzenli olarak temizlemelisiniz.
Bol bol su içmelisiniz, suyu bol içmenin yanı sıra sık sık da içerek Coronavirüs’ten korunabilirsiniz. Hapşırmak ya da öksürmek ihtiyaçlarınızı karşılarken, elinize ya da doğrudan havaya hapşırmamak, öksürmemek gerekmektedir. Bu noktada ya tek kullanımlık peçete, mendil gibi malzemelere başvurmalısınız ya da dirseğinizin iç kısmını ağzınıza getirerek ağız yoluyla dışarı çıkacak damlacıkların yayılımını engellemelisiniz.
Maske kullanımı özellikle virüse sahip kişilerin diğer insanlara Coronavirüs bulaştırmamaları açısından çok önemlidir.
Olabildiğince tehlikeli gördüğünüz alanlara girmemek, giriyorsanız da bu alanlarda kendinizi koruyacak faaliyetleri gerçekleştirmek gerekir. Çevreye dokunduğunuz takdirde ellerinizi yeniden hijyenik bir hale getirmeden yüzünüze temas ettirmemelisiniz.
Başka insanlarla tabak, bardak gibi malzemeleri paylaşmamalısınız ve sağlığından emin olmadığınız insanlarla yakın temastan kaçınmalısınız. Aynı durum hayvanlar için de geçerlidir. Özellikle hasta olduğunu düşündüğünüz bir hayvan varsa temastan kaçınmalısınız ve hayvanlara dokunduktan sonra kendinizi temizlemelisiniz.
Bunların yanı sıra, bağışıklık güçlendirici gıda ürünlerini tüketmeniz, yalnızca Coronavirüs için değil sağlığınız açısından oldukça önemlidir. Bağışıklık güçlendirici gıdaların yanı sıra, hayvan ürünlerini tüketirken iyice pişirdiğinizden emin olmalısınız. Dünya Sağlık Örgütü’nün de ciddi uyarılarda bulunduğu Coronavirüs’ü hafife almamalı ve korunma yollarına dikkat etmelisiniz.